Hazır betonun siparişi ve teslimi hakkında daha önce paylaşılan teknik doküman ürünün teknik tarafına değinmekteydi. Bu yazıda ise sipariş öncesi tedarikçi seçiminde dikkat edilecek hususlara değinilmektedir.
Hazır Beton Satın Alırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
1. Üreticinin Yetkinliği
Hazır beton üreticisinin yasal olarak üretim yapabilmesi için “G Belgesi”ne sahip olması gerekmektedir. “G Belgesi” hazır betona mahsus bir nevi CE belgesidir. Bu nedenle üreticinin geçerli yani tarihi geçmemiş “G Belgesi”ne sahip olup olmadığı sorgulanmalıdır.
2. İş Güvenliği
Hazır beton sektörü iş sağlığı ve güvenliği açısından “tehlikeli işler” sınıfında yer almaktadır. İş güvenliğine önem vermeyen ve iş kazaları ile gündeme gelen firmalar ile çalışılmamalıdır. İnsana önem vermeyen dolayısıyla müşterisine de önem vermez.
3. Web Sitesi&Araştırma
Hazır beton satın alınacak ya da alınması planlanan üreticinin web sitesi ziyaret edilebilir. Bu ziyaret size firma hakkında daha detaylı bilgi sunar. Ayrıca, firma ismini arama motorlarında araştırmak da faydalı olacaktır. Firmanın referansları incelenmeli ve mümkünse referansları ile iletişime geçilerek bilgi alınmalıdır.
4. Ürün Özellikleri & Üretim Kapasitesi
Öncelikle üreticiden talep edilecek hazır betonun özellikleri tespit edilmelidir. Bu konuda detaylı bilgiye yukarıda linki verilen “Hazır betonun siparişi ve teslimi” dokümanından ulaşabilirsiniz. Hazır beton özellikleri uygulayıcı açısından, teorik (dayanım gibi) ve pratik (kıvam gibi) olarak ikiye ayrılabilir. Teorik kısım daha çok projelendirme aşamasında kararlaştırılır. Ancak, pratik kısım yani betonun kıvamı, işlenebilmesi ve pompalanabilmesi gibi özellikler sahada uygulama yapan profesyonellerin alanına girmektedir. Donatı sıklığı, kalıp ebatı ve döküm yapılacak elemanın yüksekliği gibi durumlar proje aşamasında göz ardı edilebilir. Bu nedenle satın alınacak betonun özellikleri tüm ilgililerin görüşü ve onayı ile tespit edilmelidir. Özellikle sahada uygulama yapacak ekipten betonun işlenmesi için gerekli olan kıvam hakkında bilgi alınmalıdır. Aksi takdirde şantiyede betona su katılması gibi uygun olmayan bir durum yaşanabilir. Projede belirtilen dayanım sınıfının altında ya da üstünde bir sınıf kesinlikle tercih edilmemelidir. Çevresel etki sınıfı mutlaka tespit edilerek üreticiye bildirilmelidir. Üreticinin istenilen performansta beton üretebilme kapasitesi önceden sorgulanmalı ve bu konuda yetkinliği araştırılmalıdır.
5. Miktar
Müşteri-üretici arasında yaşanan sorunlardan önemli bir tanesi teslim edilen hazır betonun miktarında yaşanmaktadır. Uygulamacı tarafından iş için gerekli olan beton hacmi önceden hesaplanmakta ve bu bilgiye göre sipariş yapılmaktadır. Ancak, bazı durumlarda hesaplar çakışmayabilmektedir. Yani hazır beton, hesaplanan iş için az ya da fazla gelebilmektedir. Bu tür durumlarda hata iki taraftan birinden kaynaklanmaktadır. Ya metraj hesabı yanlıştır ya da üretici hata yapmıştır. Bu sorunun önüne geçilmesi için metraj hesabı doğru yapılmalıdır. %2-3 gibi bir fire hesaba katılmalıdır. Hazır beton irsaliyeleri ve üreticiden temin edilecek kantar fişleri kontrol edilmelidir. Teknolojik altyapısı sağlam, kalibrasyonu güncel ve personel yetkinliği yüksek olan üreticilerde bu tür durumlar nadir yaşanmaktadır.
6. Teknik Destek
Hazır beton müşteriye nihai bir ürün olarak teslim edilemez. Ürünün özellikleri kalıba yerleştikten sonra gelişmeye devam eder. Bu nedenle üreticinin sorumluluğu ile uygulayıcının(müşterinin) sorumluluğu bir noktada çakışır ve olası sorunların kaynağını tespit etmek güçleşebilir. Bu nedenle üreticinin hızlı ve etkin teknik destek hizmeti vermesi gerekmektedir. Sözleşme yapılmadan önce olası sorunlara üreticinin nasıl çözüm üreteceği görüşülmelidir. Çözüm ortağı olacağına inanılan firmalarla çalışılmalıdır. Teknik personeli bulunmayan firmalar tercih edilmemelidir.
7. Ekipman Kapasitesi
Hazır beton sektöründe üretici sadece müşterisine ürün sunmamaktadır. Ciddi anlamda bir hizmet de sunmaktadır. Bu hizmeti öne çıkaran durumlardan bir tanesi ekipman kapasitesidir. İşin büyüklüğüne göre üreticinin transmikser, pompa ve santrl kapasitesinin yeterliliği sorgulanmalıdır. Özellikle birden fazla mobil pompaya ihtiyaç duyulan bir proje için üreticinin pompa sayısı veya çözüm yolları soruglanmalıdır. Aksi takdirde gecikmeler yaşanabilir.
8. Birden Fazla Tedarikçi
Tedarikçi değişimi de sorun yaratabilecek bir durumdur. Özellikle önceki tedarikçiye ait tamamlanmış iş, yapı üzerinde tespit edilmelidir. Bu bilgi yeni tedarikçi ile paylaşılmalıdır. İleride beton uygunluğunda yaşanabilecek bir sorunda kimin sorumlu olacağı önceden kararlaştırılmalıdır.
9. Sonuçların Paylaşımı & Şeffaflık
Hazır beton tedarikçisinin reçete, kantar fişi ve dayanım sonuçlarını paylaşması talep edilmelidir. Şeffaf çalışan firmalar tercih edilmelidir.
10. Fiyat & Kalite İkilemi
Fiyat ve kalite arasında tercih yapılmalıdır. Kaliteli ürünün ve kaliteli hizmetin maliyet getireceği bilinmelidir. Hazır betonun yapı maliyetindeki etkisinin %10’u geçmeyeceği unutulmamalıdır.
BetonveCimento.com için Patreon üzerinden destekte bulunmak ister misiniz?
İnş.Yük.Müh. olan Yasin Engin, lisans ve yüksek lisans eğitimini Boğaziçi Üniversitesi'nde tamamlamıştır. 16 yıldır beton ve çimento sektöründe çalışmaktadır. Web sitesindeki tüm yayınlar Yasin Engin tarafından paylaşım amacıyla hazırlanmıştır. Yayınlar kaynak gösterilerek kullanılabilmektedir.
(yasin.engin@gmail.com)
